Mayıs ayında okuduğum kitap daha önce Yer Deniz Hikayeleri üçlemesi ile çok beğendiğim Ursula Le Guin'in iki ödül almış romanı Mülksüzler. Aslında kitabın orjinal ismi The Dispossesed yani "Sahip Olunamayanlar".
Kitap, geçtiği zaman diliminden 150 yıl önce Ceti Güneş Sistemi'nde gerçekleşen bir devrim hareketi ile kapitalist devletlerin baskısından kurtulup bayan bir liderin çizdiği devrim öngörüsü ile gezegenin hiç yaşama sahip olmayan uydusuna sürgüne giden bir topluluğun bilim adamlarından birinin yaşadıklarını anlatıyor. Urras kapitalist sistem tarafından iki ayrı devlet arasında paylaştırılmış, şimdiki Dünya halinde bir gezegendir. Anarres devlete baş kaldırıp sürgüne zorlanan halkın yaşamaya çalıştığı Urras'ın uydusudur. Anarres'e yerleşen halk geçmişini unutmak için yanlarında devletten hiç bir kaynak getirmezler ve yep yenide bir dil oluştururlar. Anarres'te hiç bir sınıf ve ünvan yoktur. Bir bireyi diğerinden değerli kılan hiç bir özellik yoktur. Herkes aynı derecede öğrenme, çalışma ve yaşama hakkına sahiptir. İnsanlar bir yandan üniversitelerde bilim dallarında eğitim alırlarken bir yanda planlama sistemi olan bir bilgisayar aracılığıyla toplumun yaşamını devam ettirmesi için gerekli işleri kendi aralarında eşit olarak paylaştırırlar. Kitabın ismide buradan geliyor. Urras'taki insanlar sistem tarafından ele geçirilmişlerken Anarres'te bireyler toplumu ve sistemi yönlendiriyor.
Kitabın ana kahramanı ise Shevek isminde bir Fizikçi. Romanda Dünya yıkılmış sadece bir milyarlık bir insan nüfusu ile kitaptaki Cetililer harici diğer ırk olan Hainliler tarafından günümüzdeki IMF tarzında yardım almaktadırlar. Hainliler uzayda ışık hızına yakın bir hızda hareket etmelerini sağlayan bir motor geliştirmişler. Dünyadaki insanlarla da bu teknolojiyi paylaşmışlardır. Fakat Shevek Einstein'dan yüzyıllar sonra görecelilik kanunun bir açığını yakalar ve ışık hızının üzerinde seyahat etmenin teorik yolunu formüllerle ispatlar. Ama bürokratik nedenler ve bunu açıklamanın insanlığa yapabileceği bir evrensel savaş olasılığı nedeniyle açıklamaktan vazgeçer, bir süreliğine :)
Anarşist bir toplumda yetişmiş ismi harici hiçbir şeyi olmayan bir bireyin kapitalist dünyadaki gözlemlerini merak ediyorsanız Ursula Le Guin'in bu romanını kaçırmayın
1 yorum:
Yorum Gönder